سیستم ایمنی نقش مهمی در سلامتی بدن دارد و از بدن شما در برابر عوامل بیگانه و بیماری‌زا دفاع می‌کند. تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار حائز اهمیت است. بعد از پیدایش ویروس کرونا، اهمیت تقویت سیستم ایمنی برای همه افراد دوچندان شد. زیرا بسیاری از افرادی که به نوع شدید این بیماری مبتلا شدند سیستم ایمنی ضعیفی داشتند. اما سیستم ایمنی بدن چگونه عمل می‌کند؟ چه عواملی باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود؟ برای ارزیابی سیستم ایمنی بدن از چه آزمایشاتی استفاده می‌شود؟ برای اطلاع پاسخ این سؤالات با ما همراه باشید.

سیستم ایمنی بدن چگونه عمل می‌کند؟

سیستم ایمنی شبکه‌ای پیچیده از سلول‌ها، بافت‌ها و اندام‌ها است که در بدن علیه عفونت‌ها، ویروس‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا مبارزه می‌کند. به این عوامل آنتی‌ژن می‌گویند. هنگامی‌که ویروس و میکروب وارد بدن شما می‌شود در همه جای بدن تکثیر می‌یابد و بدن شما را بیمار می‌کند. سیستم ایمنی بدن با مبارزه با این عوامل یا آنتی‌ژن‌ها از شما در برابر بیماری محافظت می‌کند. اصطلاحاً به این عمل پاسخ ایمنی (یا واکنش ایمنی) می‌گویند. بخشی از این پاسخ شامل ساختن آنتی‌بادی می‌شود. آنتی‌بادی‌ها پروتئین‌هایی هستند که با آنتی‌ژن‌ها مقابله می‌کنند.

سلول‌های خاطره این آنتی‌ژن‌ها را به خاطر می‌سپارند تا اگر بعدها این آنتی‌ژن‌ها وارد بدن شما شوند، بدن شما بتواند با آن به‌راحتی مقابله کند و بیمار نشود. به این عمل ایمنی‌زایی می‌گویند.

گاهی اوقات سیستم ایمنی بدن بدون اینکه عامل بیماری‌زایی وجود داشته باشد پاسخ ایمنی ایجاد می‌کند که باعث بروز آلرژی، آسم و بیماری‌های خودایمنی می‌شود. در بیماری‌های خود ایمنی سیستم ایمنی بدن به سلول‌های خودی حمله می‌کنند.

تگ alt عکس: wbc در آزمایش خون

سیستم ایمنی بدن از چه قسمت‌هایی تشکیل شده است؟

سیستم ایمنی بدن قسمت‌های مختلفی دارد که هرکدام نقش خاصی برای دفاع از بدن دارند. این قسمت‌ها شامل موارد زیر است:

• پوست: از ورود میکروب به بدن جلوگیری می‌کند
• غشاهای مخاطی: که پوشش داخلی و مرطوب برخی از اندام‌ها و حفره‌های بدن هستند
• گلبول‌های سفید: با میکروب‌ها مبارزه می‌کنند و در صورت کمبود آن‌ها مقدار *** در آزمایش خون از حد نرمال آن کمتر خواهد بود. تعداد گلبول‌های سفید بیشتر از سایر فاکتورها بیانگر وضعیت سیستم ایمنی بدن است.
• اندام‌ها و بافت‌های سیستم لنفاوی: مانند غدد لنفاوی، عروق لنفاوی و مغز استخوان که گلبول‌های سفید خون را تولید، ذخیره و حمل می‌کنند.

چه چیزهایی سیستم ایمنی بدن شما را سرکوب می‌کند

حال که از اهمیت سیستم ایمنی بدن صحبت کردیم، بهتر است به بررسی عوامل سرکوب‌کننده سیستم ایمنی بدن بپردازیم. این عوامل عبارت‌اند از:

کمبود خواب

نداشتن خواب کافی بدن را در برابر ویروس‌ها و میکروب‌ها ضعیف‌تر می‌کند زیرا بدن نمی‌تواند آنتی‌بادی کافی بسازد. بدن پروتئین‌های خاصی به نام سیتوکین را برای کمک به سیستم ایمنی بدن می‌سازد که فقط در هنگام خواب آزاد می‌شود.

استرس

اضطراب، نگرانی و استرس در کوتاه‌ترین زمان ممکن باعث تضغیف ایجاد پاسخ ایمنی می‌شوند. استرس مداوم آسیب‌های بیشتر و طولانی‌تری را ایجاد می‌کند. اگر در کنترل نگرانی‌های خود ناتوان هستید حتماً از پزشک یا مشاور کمک بگیرید.

کمبود ویتامین D

ویتامین D را به‌عنوان عنصری برای سلامت استخوان‌ها می‌شناسیم. اما ویتامین D باعث تقویت سیستم ایمنی بدن نیز می‌شود. شیر، تخم‌مرغ، ماهی‌های چرب و غلات سرشار از ویتامین د هستند. تابش نور خورشید هم منبع مناسبی برای دریافت ویتامین د است. به همین علت بهتر است زیاد در خانه نمانید و از تابش خورشید بهره ببرید. در زمستان که تابش خورشید کمتر است باید از مکمل‌های ویتامین د استفاده کرد.

مصرف داروهای خاص

برخی از داروهایی که در درمان آلرژی، لوپوس، آرتریت روماتوئید، سرطان، پیوند اعضا و… استفاده می‌شود ممکن است باعث تضعیف سیستم ایمنی شوند. قبل از مصرف هرگونه دارو با پزشک متخصص خود صحبت کنید.

مصرف نکردن میوه و سبزی

مصرف میوه و سبزی باعث تولید بیشتر گلبول‌های سفید می‌شود. غذاهای گیاهی که سرشار از فیبر هستند باعث کاهش درصد چربی بدن می‌شود و سیستم ایمنی بدن شما را بهبود می‌بخشد.

رژیم غذایی پرچرب

رژیم غذایی پرچرب تعادل باکتری‌های معده را برهم می‌زند و باعث کاهش پاسخ ایمنی می‌شود. از محصولات لبنی کم‌چرب و بدون قند اضافه استفاده کنید.

مصرف سیگار

نیکوتین موجود در سیگار یا تنباکو باعث تضعیف بدن در برابر ویروس‌ها و میکروب‌ها می‌شود.

مصرف الکل

مصرف الکل می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی، سل، ذات‌الریه و… را افزایش دهد. همچنین باعث کاهش سطح ایمنی بدن می‌شود.

غم و اندوه

شواهدی نشان می‌دهد که غم و اندوه طولانی‌مدت می‌تواند بر عملکرد سیستم ایمنی تأثیر بگذارد. این اثر ممکن است طولانی‌مدت باشد. غم و اندوه التهاب بدن را افزایش می‌دهند. 

نداشتن تحرک کافی و ورزش نکردن

ورزش منظم باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می‌شود. زیرا ورزش و تحرک باعث گردش خون بهتر می‌شود.

از چه آزمایشاتی برای ارزیابی سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شود؟

از آزمایش‌ها مختلفی برای ارزیابی سیستم ایمنی بدن استفاده می‌شود. از ساده‌ترین آزمایش‌ها می‌توان به آزمایش CBC (شمارش کامل اجزای خون) و آزمایش ESR (اندازه‌گیری مقدار رسوب گلبول‌های قرمز خون) اشاره کرد. آزمایش CBC فاکتورهای مختلفی را مانند RBC، WBC، PLT، MCH و … شامل می‌شود که هر کدام از این اجزا فاکتورهای مختلفی دارند. RBC در آزمایش خون بیانگر تعداد گلبول‌های قرمز، WBC در آزمایش خون بیانگر تعداد گلبول‌های سفید، PLT در آزمایش خون بیانگر تعداد پلاکت در خون و MCH در آزمایش خون بیانگر میانگین هموگلوبین‌های بدن است.

هر کدام از این آزمایشات محدوده نرمالی دارند که بالا و پایین بودن آن‌ها می‌تواند بیانگر بیماری‌های مختلفی باشد. برای بررسی نتیجه این آزمایشات باید حتماً به پزشک مراجعه نمایید.

آزمایش RBC و WBC در منزل با هومکا

اگر سیستم ایمنی بدن ضعیف شود بدن در برابر ویروس‌ها، باکتری‌ها و سایر عوامل بیگانه مقاومتی ندارد و به بیماری‌های مختلف مبتلا می‌شود. به همین دلیل آگاهی از سلامت سیستم ایمنی بدن بسیار اهمیت دارد. ساده‌ترین راه انجام آزمایش خون است.

برای انجام این آزمایش خون نیازی نیست که حتماً به پزشک مراجعه کنید. شما می‌توانید با استفاده از خدمات هومکا در منزل یا محل کار خود آزمایش خون را انجام دهید. خدمات هومکا تحت پوشش بسیاری از بیمه‌ها است. علاوه بر این هومکا این امکان را فراهم کرده است که بدون مراجعه به مراکز درمانی، با پزشک مشورت کنید. پزشک بعد از بررسی شرایط شما آزمایش‌های لازم را برای شما تجویز می‌نماید. همچنین شما می‌توانید تفسیر آزمایش خون توسط پزشک را درخواست دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر به وب‌سایت هومکا به آدرس www.homeca.ir مراجعه کنید یا با شماره ۹۱۰۲۵۵۹۵-۰۲۱ تماس حاصل فرمایید.